سالهای ابتدایی زندگی


استاد بی بدیل غزل و نثر آهنگین پارسی، سعدی شیرین سخن، که معلم اخلاق و تربیت گذشتگان تا به امروز هم است، در گلستان و در باب تاثیر تربیت می گوید:

هر که در خردیش ادب نکنند                          در بزرگی فلاح از او برخاست

چوب تر را چنانکه خواهی پیچ                          نشود خشک، جز به آتش راست

و این اشارتی است به آنکه تاثیرات چند ساله اول زندگی بیش از هر دوره دیگری است. اما پرسش اینجاست که میزان این تاثیر تا چه اندازه است و دامنه آن تا کجاست؟

زیگموند فروید که پایه گذار روانشناسی علمی شمرده می شود، معتقد است آنچه کودک در 3 سال نخست زندگی تجربه می کند، بیش از 95 درصد آینده او را می سازد. امروزه اما – خصوصاً با پیدایش نظریه های انسانگرایی که بر اختیار و مسوولیت فرد تاکید می کنند- از میزان این تاثیر کاسته شده است. برای روشنتر شدن موضوع بهتر است سه حوزه مختلف را از هم تفکیک کنیم:

-         اول، پژوهشهای بسیار زیادی نشان می دهند که مراقبت فعال و پاسخگو به کودک در 2 سال ابتدایی زندگی – خصوصاً در 6 ماهه نخست- تاثیر فراوانی در نگاه مثبت و احساس امنیت فرد دارد.

-         دوم، توجه نامشروط و درست به کودک در بازه 2  تا 7 سالگی، تاثیر بسیار زیادی در کاهش مشکلات رفتاری کودک داشته و رعایت قوانین و رفتار صحیح او را در اجتماع پیش بینی می کند.

-         سوم، پژوهشهای جدید نشان می دهند که هر چند 3 سال نخست زندگی برای شکل گیری مولفه های هوشی دوره ای بحرانی به حساب می آید، اما تغییر در آنها تا پایان عمر همچنان ممکن است. طبق تحقیقی جدید که بصورت طولی روی 32 سال زندگی 243 نفر صورت گرفت و نتایج آن در سال 2014 به چاپ رسید، سبک زندگی و تعامل می تواند حدود 10 درصد موفقیتهای آکادمیک افراد را پیش بینی کند که این عدد کمتر از میزان مورد انتظار مطابق نظریه های پیشین بود.

منبع: +


تاثیرات دوران کودکی