پتانسیل غشاء


پتانسیل غشاء به اختلاف پتانسیل الکتریکی در درون و بیرون نورون اطلاق می شود. پلاسما یا غشاء سلول، بخشی از نورون است که محیط بیرون سلول را از محیط داخلی آن جدا می کند. اختلاف پتانسیل الکتریکی به دلیل وجود گروهایی از یونها در دو طرف غشاء ایجاد شده است. یونها اتمهایی هستند که با دریافت یا از دست دادن الکترون دارای بار الکتریکی منفی یا مثبت شده اند.

در این گروههای یونی، یونهای سدیم، پتاسیم، کلر و ارگانیک بیشترین نقش را ایفا می کنند. یونهای مثبت سدیم در شکل با دایره های آبی و یونهای منفی کلر با دایره های سبز نشان داده شده اند. همچنین یونهای مثبت پتاسیم با  دایره های زرد و سایر یونهای منفی که اغلب آنیون (یون منفی) های عضوی (ارگانیک) هستند، با دایره های خاکستری نمایش داده شده اند.


پتانسیل غشا


وقتی نورون در حال استراحت (At Rest) است، نورونهای سدیم و کلر در بیرون سلول و یونهای پتاسیم و آنیونهای ارگانیک در داخل سلول بیشتر هستند. از سوی دیگر در حال استراحت، داخل نورون منفی تر از بیرون آن است که باعث ایجاد اختلاف پتانشیل غشایی در حدود 70- میلی ولت می شود.

یکی از راههای ایجاد این پتانسیل، از طریق مکانیزمی است که پمپ سدیم-پتاسیم (Na-K Pump) خوانده می شود. قسمتی که در شکل با سبزفسفری رنگ آمیزی شده است، پروتئین انتقال دهنده است که با مصرف انرژی، به طور مستمر 3 یون سدیم را به خارج سلول و در همان حال 2 یون پتاسیم را به داخل آن پمپ می کند و به دلیل آنکه در این فرآیند یونهای مثبت بیشتری به خارج سلول منتقل می شوند، پتانسیل غشاء منفی باقی می ماند.


پتانسیل غشا


یون پتاسیم - بر خلاف سایر یونها – به آسانی از طریق کانالهای یونی، از غشای سلولی می گذرد. کانالهای یونی پلهای پروتئینی هستند که اجازه عبور یونها را می دهند. یونهای پتاسیم از کانالهای یونی خارج می شوند تا موازنه برقرار شود و تا هنگامی که نیروهایی مثل تخلیه یونی آنرا از یک سو به سوی دیگر انتقال نداده اند، اختلاف پتانسیل دو سوی غشای نورونی در حدود 65- تا 70- میلی ولت باقی می ماند.


منبع: +